• ul. Piotra Niedurnego 65/4, 41-709 Ruda Śląska

Umowa z „samym sobą” w spółce z o.o.

Umowa z „samym sobą” w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiadając status osoby prawnej działa przez swoje organy. Zgodnie z obowiązującym prawem organem zobligowanym do prowadzenia spraw spółki oraz do jej reprezentacji jest zarząd. Organ ten może być jedno lub wieloosobowy. W  zakresie reprezentacji w przypadku zarządu wieloosobowego istnieje możliwość modyfikacji w  umowie spółki kodeksowego rozwiązania, zgodnie z którym do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem. Najczęściej spotykanym postanowieniem umownym modyfikującym kodeksowy sposób reprezentacji jest zapis, na mocy którego do składania oświadczeń w imieniu spółki uprawniony jest każdy członek zarządu samodzielnie, chociaż modyfikacji w tym przedmiocie istnieje więcej, o czym będzie mowa w kolejnym artykule. Niemniej, w przypadku umów zawieranych przez spółkę z o.o. (za pośrednictwem swoich organów oczywiście) z osobami trzecimi większych problemów nie ma. Natomiast mogą one się pojawić w sytuacji, gdy stroną umowy ma być sam członek zarządu. Kwestię dokonywania czynności prawnej przez przez spółkę, w której funkcję członka zarządu piastuje dana osoba fizyczna, a tą osobą regulowana jest przez przepisy kodeksu spółek handlowych a konkretniej przez art. 210  § 1 k.s.h.

 

Zobacz także: Kredyt frankowy – jak wygrać z bankiem.

 

Zgodnie z brzemieniem powołanego powyżej przepisu w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników”. Przepis ten dotyczy zarówno umowy pomiędzy członkiem zarządu a spółka, której przedmiotem jest pełnienie przez niego funkcji członka zarządu (np. umowa o pracę, umowa menadżerska), jak i umów, które w żadnym zakresie nie są związane z tą funkcją (każda  umowa zawarta pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu, np. umowa najmu, użyczenia, pożyczki, przenosząca własność określonego składnika majątkowego spółki na rzecz członka zarządu lub odwrotnie). Jeżeli chodzi natomiast o zakres podmiotowy normy art. 210 § 1 k.s.h., dotyczy on jedynie aktualnie urzędujących członków zarządu i co za tym idzie rzecz jasna nie obejmuje byłych członków tego organu.

 

Kto reprezentuje spółkę z o.o.?

Z przepisu przywołanego powyżej wynika wprost, że uprawniona do reprezentacji spółki z o.o. jest rada nadzorcza (jeżeli jest ona w danej spółce w ogóle ustanowiona – ta problematyka zostanie omówiona w kolejnych artykułach) lub specjalny pełnomocnik powołany na mocy uchwały zgromadzenia wspólników. Rada nadzorcza działa in corpore – jako organ kolegialny poprzez wszystkich swoich członków, chyba że co innego wynika z umowy spółki, uchwały rady nadzorczej lub regulaminu jej funkcjonowania. Warto zaznaczyć, że rada nadzorcza nie ma pierwszeństwa nad pełnomocnikiem, zatem nic nie stoi na przeszkodzie, aby zgromadzenie wspólników powołało takiego pełnomocnika do reprezentacji spółki, w której istnieje rada nadzorcza.

Natomiast problem reprezentacji spółki wygląda zgoła inaczej w przypadku spółki jednoosobowej, w której zarazem jedynym członkiem zarządu jest wspólnik, któremu przysługują wszystkie udziały w spółce. W takiej sytuacji przepis z art. 210 § 1 k.s.h. nie ma zastosowania. Stosuje się z kolei  § 2 tego artykułu, zgodnie z którym czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowana przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego. O każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadamia sąd rejestrowy, przesyłając wypis aktu notarialnego. W tym miejscu należy zaznaczyć, że art. 210 § 2 k.s.h. nie dotyczy przypadku, gdy w jednoosobowej spółce z o.o. zarząd jest wieloosobowy. W takiej sytuacji zastosowanie ma przepis z art. 210 §1 k.s.h.

Zobacz także: Jak szybko pozbyć się niechcianego wspólnika ze spółki z o.o.

 

Skutki naruszenie przepisów z art. 210  § 1 oraz 2 k.s.h.

Zawarcie umowy z naruszeniem przepisu z art. 210 § 1 k.s.h. prowadzi do nieważności takiej umowy, niemniej zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w wyroku z dnia 16.01.2013r. II CSK 280/12, pomimo nieważności zawartej umowy o pracę, wynikającej z naruszenia zasad reprezentacji spółki przy czynnościach prawnych między spółka a członkiem zarządu , strony mogą nawiązać umowny stosunek pracy przez czynności konkludentne, w szczególności wskutek dopuszczenia pracownika do pracy, przyjmowania pracy przez pracodawcę i realizowanie takiego stosunku prawnego, który odpowiada cechom stosunku pracy określonym w art. 22 KP (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2010 r., I PK 16/10). O powyższym niewątpliwie należy pamiętać, gdyż umowa o pracę jako stosunek prawny łączący członka zarządu ze spółką z o.o. stanowi niejako standard w obrocie prawnym.

Naruszenie przepisu z art. 210 § 2 k.s.h. poprzez nie zachowanie formy aktu notarialnego prowadzi do bezwzględnej nieważności takiej czynności prawnej. Warto jednak pamiętać, iż rygor formy aktu notarialnego nie stosuje się do czynności prawnej dokonywanej przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym ( art. 210 § 3 k.s.h. ).

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej.

W celu zapewnienia najwyższej jakości usług, ta strona używa cookies. Dowiedz się, jak używamy cookies i jak można zmienić swoje ustawienia.